တၢ်စံးဆၢတဖၣ်လၢ ဘၣ်တၢ်သံကွၢ်အီၤ ခဲအံၤခဲအံၤ

လံ၁်ကဘျံးအံၤ ဟ့ၣ်တၢ်စံးဆၢလၢ ပှၤသံကွၢ်ခဲအံၤခဲအံၤဘၣ်ထွဲဒီး ပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤအတၢ်မၤစၢၤ လၢပှၤအိၣ်လီၤတြ၁်တၢ်တတၢၤတနါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်စံးဆၢတဖၣ်လၢ ဘၣ်တၢ်သံကွၢ်အီၤ ခဲအံၤခဲအံၤ

သူတၢ်ဃုထၢတဖၣ် လၢဟဲဖျါထီၣ် ဆူကဘၣ်တၢ်ပှံ၁်ခီဖျိ တၢ်သံကွၢ်အကလု၁်, မ့တမ့ၢ် တၢ်ဒိလံ၁်လၢ တၢ်ကတိၤမိၢ်ပှၢ်န့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်အိၣ်သးအဃံးအစံာ်အပူၤ- သန့ၤထီၣ်သးလၢ တၢ်ကဲထီၣ်သးအတၢ်မၤဘၣ်ဒိဆါတၢ်အပတီၢ်နးနးကလဲာ်ဖီခိၣ် ဒီး မ့ၢ်တၢ်ပမှံၤကမှီၤန့ၣ် အိၣ်လၢ ပှၤနီၢ်ကစၢ်တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲပူၤ လၢ ကဲထီၣ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢ ကမျၢၢ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဒီး တၢ်ပူၤဖျဲးဂ့ၢ်၀ီ မ့တမ့ၢ် ပှၤတ၀ၢအမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ်တၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်က့ၤအဂီၢ်ဧါ-FEMA ဆၢတဲာ်၀ဲဒၣ်လၢ တၢ်ကမှံၤကမှီၤ၀ဲန့ၣ်ဘၣ်တၢ်ထုးကွံာ်အီၤလၢ ပှၤနီၢ်ကစၢ်တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲပူၤ မ့ၢ်တၢ်အကြၢး၀ဲဘၣ်၀ဲလၢ ကမျၢၢ်တၢ်တိစၢၤမၤစၢၤတၢ်တိာ်ကျဲၤ ဖီလာ် သ့န့ၣ်လီၤႋ လၢတၢ်ဂ့ၢ်ဒ်န့ၣ်တဖၣ်အသိး FEMA မၤသကိးတၢ်ဒီး ကီၢ်စဲၣ် လီၢ်က၀ီၤ ကလုာ်ဒူၣ်ကရၢ မ့တမ့ၢ် ထံဖိကစၢ်ကီၢ် ပဒိၣ် လၢကထုးထီၣ်ပာ်လီၤ ဟီၣ်က၀ီၤအလီၤဆီတဖၣ် ဖဲတၢ်ထုးစူးကွံာ်တၢ်ကမှံၤကမှီၤလၢ ပှၤနီၢ်ကစၢ်တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲသ့ ပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤနီၢ်ကစၢ်ထံယွၤကျိၤ န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ကြၢး၀ဲဘၣ်၀ဲ န့ၣ်လီၤႋ တၢ်ထုးစူးကွံာ်တၢ်ကမှံၤကမှီၤ ကဘၣ်မ့ၢ်လၢကမျၢၢ်တၢ်ကဲဘျုးအဂီၢ် တဘၣ်မ့ၢ်တၢ်မၤဘျုးဘၣ် ပှၤနီၢ်တဂၤ မ့တမ့ၢ် ပှၤတကရူၢ်လီၤဆီ ဘၣ်န့ၣ်လီၤႋ

န မ့ၢ်လိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤတဘျီဃီ လၢတၢ်ထုးစူးကွံာ်တၢ်ကမှံၤကမှီၤ ဟဲလၢတၢ်တတၢၣ်တနါ အဂီၢ်န့ၣ် သမံသမိးကွၢ်လီၤတံၢ်လၢ မ့ၢ် Crisis Cleanup Hotline ဘၣ်တၢ်ပာ်လီၤအီၤလၢနဟီၣ်က၀ီၤပူၤဧါ တက့ၢ်ႋ

ဒ်ဘၣ်တၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤ လၢထံလီၢ်ကီၢ်ခိၣ်တၢ်တတၢၣ်တနါဖးဒိၣ် လၢဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်ပာ်လီၤ၀ဲလၢ တၢ်မၤစၢၤပှၤနီၢ်တဂၤဂီၢ် ဖီလာ်အသိးန့ၣ် ကီၢ်စဲၣ် ကလုာ်လီၤစၢၤကရၢ မ့တမ့ၢ် ထံဖိကစၢ်ကီၢ် ဃ့ထီၣ်၀ဲဒၣ် တၢ်တန့ၢ်ဖံးန့ၢ်မၤခီဖျိတၢ်တတၢၣ်တနါအတၢ်မၤစၢၤ (Disaster Unemployment Assistance, DUA) သ့န့ၣ်လီၤႋ DUA ဘၣ်တၢ်ဆီၣထွဲစ့မိၢ်ပှၢ်ခီဖျိ FEMA, ဒီးဘၣ်တၢ်မၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ခီဖျိ FEMA ဒီး ပှၤဂံၢ်ဘါ၀ဲၤကျိၤ (Department of Labor, DOL) တၢ်ပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤတၢ်န့ၢ်ဖံးန့ၢ်မၤဒီးတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်သိၣ်လိ (Employment and Training Administration, ETA) န့ၣ်လီၤႋ DOL-ETA မၤသကိးတၢ်ဒီး ကီၢ်စဲၣ်ပှၤဂံၢ်ဘါကရၢတဖၣ် (State Workforce Agencies) လၢကဟ့ၣၣ်၀ဲ တၢ်တန့ၢ်ဖံးန့ၢ်မၤအတၢ်မၤစၢၤ ဆူ ပှၤသးသမူပူၤဖျဲးတဖၣ် လၢမ့ၢ်ပှၤတန့ၢ်ဖံးန့ၢ်မၤ မ့တမ့ၢ် လဲၤဖံးလဲၤမၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤတၢ်တသ့ဘၣ် ခီဖျိလၢ တၢ်တၢၣ်တနါအဃိ ဒီး ပှၤလၢတုၤထီၣ်ဘး တၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်ကြၢး၀ဲဘၣ်၀ဲလၢ DUA အဂီၢ် ဒီး ကြၢး၀ဲဘၣ်၀ဲလၢ တၢ်တနန့ၢ်ဖံးန့ၢ်မၤအတၢ်န့ၢ်ဘျးလၢကီၢ်စဲၣ် ခံၤကပၤလိာ် န့ၣ်လီၤႋ

လၢတၢ်တတၢၣ်တနါအတၢ်မၤစၢၤ အကလုာ်အါကတၢၢ်အဂီၢ် FEMA ကပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤ နတၢ်ဟးဂီၤလၢကဲထီၣ်သးခီဖျိတၢ်တတၢၣ်တနါအဃိ ခီဖျိ တၢ်သမံထံကွၢ်လီၤတံၢ်တၢ်လၢ တုၤလီၢ်တုၤကျဲ မ့တမ့ၢ် ခီဖျိလီၢ်ယံၤခီတုၤ န့ၣ်လီၤႋ ဖဲနတီၣ်ထီၣ်နတၢ်ပတံထီၣ်၀ံၤလီၢ်ခံ FEMA ပှၤဘၣမူဘၣ်ဒါ မ့တမ့ၢ် ပှၤသမံထံကွၢ်လီၤတံၢ်တၢ်တဂၤ ကကိးလီတဲစိ စှၤဘျီ လၢအါသီတီၢ်ပူၤ လၢကရဲၣ်ကျဲၤပာ်လီၤဆၢကတီၢ်လၢကမၤ၀ံၤလၢပှဲၤ၀ဲတၢ်သမံထံကွၢ်လီၤတံၢ်နဂ့ၢ် န့ၣ်လီၤႋ အ၀ဲသ့ၣ်အလီတဲစိနီၣ်ဂံၢ်ကဖျါထီၣ်လၢ တၢ်တသ့ၣ်ဘၣ်လၢအမ့ၢ်မတၤ မ့တမ့ၢ် လီတဲစိနီၣ်ဂံၢ်လၢတၢ်ပာ်ဘံၣ်ဘၢအီၤ န့ၣ်လီၤႋ

FEMA ဆဲးကျၢနၤဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်သမံထံကွၢ်လီၤတံၢ်နဂ့ၢ် မ့ၢ်တန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ကဆှၢနၤလၢလံာ်ပရၢတဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤႋ ၀ံသးစူၤ မၤပိာ်ထွဲတၢ်နဲၣ်ကျဲ အိၣ်လၢလံာ်ပရၢအပူၤ လၢတၢ်ဆဲးကျၢ FEMA အဂီၢ် ဒီး တၢ်ရဲၣ်ကျဲၤပာ်လီၤ တၢ်သမံထံကွၢ်လီၤတံၢ်နဂ့ၢ် တက့ၢ်ႋ မ့တမ့ၢ်ဘၣ်လၢ နမၤပိာ်ထွဲ ကျဲပတီၢ်တဖၣ် လၢအကြၢးအဘၣ် သန့ၤထီၣ်သးလၢလံာ်ပရၢအပူၤဘၣ်န့ၣ် နတၢ်ပတံထီၣ်အဂ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ရဲၣ်ကျဲၤမၤအီၤဆူညါ တသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤႋ

တဘၣ်တီၣ်ထီၣ်၀ံၤတီၣ်ထီၣ်က့ၤ မ့တမ့ၢ် တီၣ်ထီၣ်တၢ်ပတံထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢအသီ ဖဲ တၢ်တတၢၣ်တနါတၢ်မၤစၢၤရဲၣ်ကျဲၤမၤသး အဆၢကတီၢ်ခါတဂ့ၤႋ

ထီရီၤတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ဘၣ်ဃးဒီး FEMA တၢ်သမံထံကွၢ်လီၤတံၢ်တၢ်ဂ့ၢ် လၢ လီၢ်ယံၤခီတုၤ မ့တမ့ၢ် တုၤလီၢ်တုၤကျဲ ၀ံသးစူၤ ကွၢ်ဖဲ  Home Inspections (တၢ်သမံထံကွၢ်လီၤတံၢ်ဟံၣ်ဃီ) ကဘျံးပၤ တက့ၢ်ႋ

ကျိၣ်စ့ မ့ၢ်ကျဲအဂ့ၤကတၢၢ်လၢကမၤစၢၤ ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တတၢၣ်တနါ န့ၣ်လီၤႋ တၢ်ဟ့ၣ်သးကညီၤကျိၣ်စ့န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ ကရၢဟ့ၣ်လီၤသးမၤကလီတၢ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်လိၣ်ဘၣ်အဆိအချ့တဖၣ် သ့၀ဲချ့သဒံးန့ၣ်လီၤႋ နမ့ၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်လီၤသးမၤကလီတၢ် နဃုကွၢ် တၢ်ကရၢကရိလၢနာ်န့ၢ်သ့ လၢအဖံးမၤတၢ်အိၣ်လၢ ဟီၣ်က၀ီၤတၢ်လီၢ်တဖၣ်လၢအဘၣ်ဒိ သ့ခီဖျိ တၢ်ကွၢ်ဘၣ်ဖဲ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤတၢ်ဟ့ၣ်လီၤသးမၤကလီတၢ်အတၢ်ကရၢကရိဂဲၤလိာ်တၢ်လၢတတၢၣ်တနါ (National Voluntary Organizations Active in Disasters) သ့န့ၣ်လီၤႋ

လၢကကွၢ်အါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢနမၤစၢၤတၢ်သ့ဒ်လဲၣ်အဂီၢ် ကွၢ်ဖဲပ ဟ့ၣ်လီၤသးမၤကလီတၢ်ဒီးဟ့ၣ်သးကညီၤတၢ် (Volunteer and Donate) ကဘျံးပၤတက့ၢ်ႋ

နကွၢ်သမံသမိးဘၣ်FEMA တၢ်ဖံးတၢ်မၤ အကဘျံးပၤ လၢကထံၣ်အကြၢးဒီးနၤ ဒိး ကွၢ်ဘၣ် တၢ်ခွဲးဂ့ၤယာ်ဘၣ်မနုၤတဖၣ် အိၣ်လၢခဲအံၤအဂီၢ်လဲၣ် သ့န့ၣ်လီၤႋ

လၢကပတံထီၣ် FEMA တၢ်မၤစၢၤ အဂီၢ် နကဘၣ်ဟ့ၣ်ထီၣ်န-

  • နအိၣ်ဆိးလီၢ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ဆှၢလံာ်ပရၢနီၣ်ဂံၢ် 
  • နဟံၣ်လၢအဟးဂီၤအတၢ်အိၣ်သး မ့ၢ်သ့ၣ်ညါ 
  • တၢ်အုၣ်ကီၤတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ, မ့ၢ်အိၣ် 
  • ပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢနီၣ်ဂံၢ် 
  • လီတဲစိနီၣ်ဂံၢ် တၢ်လီၢ်လၢပှၤဆဲးကျိးနၤသ့ 
  • တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ လၢနဒိးန့ၢ်တၢ်ပရၢသ့ မ့တမ့ၢ် အံမ့(လ) လၢကဒိးန့ၢ်အံၣ်လဲးထြီနံး တၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါတဖၣ် 
  • တနံၣ်ဂီၢ်ဟံၣ်ဒူၣ်ဃီထၢကျိၣ်စ့တၢ်ဟဲနုာ်
  • ကျိၣ်စ့နီၣ်ဂံၢ်အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ လၢနမ့ၢ်ဘၣ်သးလၢတၢ်မၤစၢၤဆှၢလီၤစ့လိၤလိၤ

တၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤတၢ်တတၢၣ်တနါ ပာ်ပနီၣ်လီၤတၢ်လီၢ်ဟီၣ်က၀ီၤဖဲလဲၣ်တတီၤလဲၣ် လၢကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ကီၢ်စၢဖှိၣ်တၢ်တိစၢၤမၤစၢၤ န့ၣ်လီၤႋ လၢကသ့ၣ်ညါမ့ၢ်နဟီၣ်က၀ီၤဘၣ်တၢ်ဘိးဘၣ်လီၤဧါအဂီၢ်-

  1. နုာ်ကွၢ်DisasterAssistance.gov
  2. ဒိလီၤန၀့ၢ် မ့တမ့ၢ် တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲနီၣ်ဂံၢ် ဆူ တၢ်ဃုကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ် အလွံၢ်နၢၣ်ကွီၤပူၤတက့ၢ်ႋ
  3. နကီၢ်ရ့ၣ်/သ၀ီ အိၣ်လၢ "ကီၢ်ရ့ၣ်တဖၣ်လၢတၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤအမံၤ"

တၢ်ပတံထီၣ် FEMA တၢ်တတၢၣ်တနါအတၢ်မၤစၢၤ လၢအါဒၣ်တက့ၢ်န့ၣ် တူၢ်လိာ်သးလၢ 60 သီ စးထီၣ်နံၤသီဖဲတၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤတၢ်တတၢၣတနါ ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ပတံထီၣ်အပနိသံန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆဲးမၤထီထီၣ်ဆူညါလၢတၢ်တတၢၣ်တနါတနီၤအဂီၢ်သ့န့ၣ်လီၤႋ

နပတံထီၣ် မ့တမ့ၢ် မၤသီထီၣ် နတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢပှာ်ယဲၤဖီခိၣ် ဖဲ  DisasterAssistance.gov, ကိးလီတဲစိ FEMA တၢ်မၤစၢၤအလီကျိၤ ဖဲ 800-621-3362, မ့တမ့ၢ် ခီဖျိ FEMA လီတဲစိအဲး သ့န့ၣ်လီၤႋ

နမ့ၢ်စူးကါ ဘံၢ်ဒံၢ်အိၣ်တၢ်ဆှၢခီလီကျိၤအစၢၤမၤစၢၤ (video relay service, VRS), လီတဲစိလၢလံာ်ကျိၤဖျါအတၢ်မၤစၢၤ မ့တမ့ၢ်အဂၤန့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤနနီၣ်ဂံၢ်လၢ တၢ်တိစၢၤမၤစၢၤဝဲန့ၣ်အဂီၢ်ဆူ FEMA တက့ၢ်.

FEMA ဟ့ၣ်ထီၣ်က့ၤ၀ဲ တၢ်အီၣ်လိးစ့လၢတၢ်ငါအိၣ်တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (Lodging Expense Reimbursement, LER)  လၢ နီၢ်ကစၢ်တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤတၢ်ငါအိၣ်တၢ်လီၢ်အဘူးလဲ အဂီၢ်ကသ့ ဘၣ်ဆၣ် ထဲဒၣ်လၢတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤတဖၣ်န့ၣ် တန့ၢ်အုၣ်ကီၤသးခီဖျိတၢ်အဂုၤဂၤတဖၣ်အဂီၢ်ဘၣ် ဒ်အမ့ၢ် တၢ်အုၣ်ကီၤ န့ၣ်လီၤႋ

လၢတၢ်ကကွၢ်ထံဆိကမိၣ်လၢ LER အဂီၢ် နကဘၣ်တုၤထီၣ်ဘး ဂံၢ်ခီၣ်ထံး တၢ်ကြၢး၀ဲဘၣ်၀ဲအတၢ်ပာ်ပနီၣ်လၢတၢ်မၤစၢၤအဂီၢ် ဒီး FEMA ကဘၣ်ပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤလၢနဟံၣ်န့ၣ်အိၣ်ဆိးတသ့ဘၣ် နုာ်လီၤတသ့ဘၣ် မ့တမ့ၢ် ဘၣ်ဒိခီဖျိတၢ်ဟးဂီၤခီဖျိတၢ်တၢၣ်တနါယံာ်ထၢ အဃိန့ၣ်လီၤႋ နကဘၣ်တီၣ်ထီၣ် လံာ်တီလံာ်မီလၢတၢ်အုၣ်ကီၤပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤသ့ ဒ်အမ့ၢ် လံာ်တူၢ်လိာ်စ့တဖၣ် လၢနတၢ်ငါအိၣ်တၢ်လီၢ်အဘူးလဲတဖၣ် န့ၣ်လီၤႋ

ဒ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီအသိး FEMA ဟ့ၣ်ဒီကထၢတၢ်န့ၢ်ဘျုးခီဖျိတၢ်အုၣကီၤ တသ့ဘၣ်ႋ တၢ်အုၣ်ကီၤအါဖုအကျဲသနူတဖၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီး သးသမူတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤဂုၤဂၤ (Additional Living Expenses, ALE) မ့တမ့ၢ် တၢ်လီၤတူာ်လၢတၢ်စူးကါကဲဘျုး (Loss of Use, LOU) အတၢ်အုၣ်ကီၤမၤစၢၤ လၢအဟ့ၣ်၀ဲဒၣ် ကျိၣ်စ့လၢကလုၢ်ဘၢပၣ်ဃုာ် တၢ်ငါအိၣ်တၢ်လီၢ်အဘူးလဲတဖၣ် ဖဲနအိၣ်ဆိးလၢနဟံၣ်ဃီပူၤတသ့ဘၣ်ခီဖျိလၢတၢ်တတၢၣ်တနါအဃိန့ၣ်လီၤႋ နတၢ်အုၣ်ကီၤမ့ၢ်တပၣ်ဃုာ်ဒီး ALE မ့တမ့ၢ် LOU, မ့တမ့ၢ် ကျိၣ်စ့လၢနတၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်လီၤ တလုၢ်ဘၢပၣ်ဃုာ်ဒီးနတၢ်ငါအိၣ်တၢ်လီၢ်အဘူးလဲခဲလၢာ်န့ၣ် နတီၣ်ထီၣ်နတၢ်အုၣ်ကီၤအလံာ်တီလံာ်မီဆူ FEMA လၢကကွၢ်ဆိကမိၣ် တၢ်အီၣ်လိးစ့လၢတၢ်ငါအိၣ်တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ အဂီၢ်သ့န့ၣ်လီၤႋ

Last updated