E Makaʻala i ka Hoʻopunipuni a ʻAihue

E nā kānaka hoʻopā ʻia i ka pōʻino, pono ke maopopo ʻia e hōʻao paha ana nā mea hoʻopunipuni ke ʻaihue i ke kālā a mea waiwai ke ʻaihue i kou pikoʻu a palapala ponoʻī ma hope o ka pōʻino.  I kekahi manawa, hōʻaʻo nā mea ʻaihue ke hoʻohana i kou inoa, a wahi noho, a kou helu SSN ʻaihue ʻia ke noi i ke kōkua kālā mai FEMA. 

E Nā Mea Hoʻopā ʻia i ka Pōʻino, E Makaʻala! 

• Aʻole nonoi nā limahana aupuni federala ā kaiāʻulu i ke kālā, a aʻole lawe lākou i ke kālā. Mai manaʻoʻiʻo i kekahi mea ke hoʻohiki i ke kōkua pōʻino inā haʻawi i ke uku makana. 
• ʻAʻole loa nonoi nā limahana o ka U.S. Small Business Administration ke uku mai nā mea noi i ke kōkua pōʻino, ka mākaʻi, aiʻole i ke kōkua me ka hoʻohana ʻana i ka palapala noi. 
• Mai hōʻike aku i kou nū hou ponoʻī i mea ke kelepona ā lekauila noiʻole wale iā ʻoe a haʻi he mea limahana FEMA lākou. Aʻole o FEMA kāhea ia ʻoe inā aʻohe he noi i ke kōkua ā he kāhea mai ʻoe ma mua. 
• Inā aʻole ʻoe i noi i ke kōkua mai FEMA akā naʻe loaʻa mai he leka mai FEMA mai, e kāhea i ka Ka Laina Kōkua o 800-621-3362. E kōkua ana nā limahana ke noi i ke kū ʻana i he noi pono ʻole. 
• Ke hoʻopau ʻoe i kekahi noi ʻaihue ke hana i kou inoa me kou ʻike ʻole, akā makemake nō ʻoe ke noi i ke kōkua mai FEMA i kou inoa ponoʻī, e kōkua ana nā limahana ma FEMA ke hoʻomaka kekahi noi hou. 
• Ke kelepona mai ʻoe i ka Laina Kōkua, haʻi nā mea limahana o FEMA kā lākou inoa a me helu ID. 
• Ke noi ʻoe i ke kōkua ā nīnau hou pili i kou noi, e nonoi nā limahana o FEMA i ka palapala ke hāʻoia kanaka. E hoʻohui paha kēlā palapala hāʻoia kanaka i nā helu ʻehā hope aiʻole nā helu a pau o kou helu SSN. 
• Ke noi i ke kōkua, pono ʻia ʻoe ke hōʻike aku i kou nū hou panakō. 
• E hoʻomeamea paha nā mea hoʻopunipuni ua he kanaka aupuni, he limahana ʻaʻa kōkua, aiʻole he poʻe hana hui hoʻopaʻa. 
• E noi ke hōʻike mai i nā pihi hōʻoia inoa. Hāpai nā mea limahana o FEMA i kekahi pihi hōʻoia inoame he kiʻi. Aʻole lawa he paleʻili aiʻole iakeke FEMA wale ke hōʻoia i ke kanaka. 

Nā Mākaʻi Hale 

• Inā kipa mai he mākaʻi FEMA akā ʻaʻole hana ʻoe i kekahi noi FEMA, ua ʻaihue paha kou nū hou i kou ʻike ʻole ke hoʻohana kekahi noi kōkua mai FEMA. Inā pēlā, e haʻi i ke kanaka mākaʻi a hiki ʻoia ke lawe he noi ke hoʻokū i ka noi ponoʻole. 
• Pono ke kīkākū ʻoe i nā kipa ā kāhea mai ʻana mahuʻi ʻole mai kekahi poʻe ʻōlelo ʻia he limahana FEMA ā he mākaʻi FEMA. Hāpai nō na mea FEMA he pihi lamineka a me ʻike lākou kou helu me kikohoʻe ʻēiwa o kou noi mai FEMA.
• Aʻole loa hoʻouku na mākaʻi o FEMA i ke uku ke nānā i kou hale. 
• E makaʻala inā nonoi kekahi i kou helu noi mai FEMA. ʻAʻole loa noi aku nā mākaʻi o FEMA i kēia nū hou. Mau nō ke loaʻa lākou ma loko i kā lākou palapala hoʻopaʻa. 
• Mai hōʻike aku i kou nū hou panakō i kekahi mea ʻōlelo he mākaʻi FEMA ʻoia.  ʻAʻole hoʻomana nā mākaʻi o FEMA ke lawe mai i kou nū hou waiwai ponoī.
• ʻAʻole kelepona aku nā limahana aupuni iā ʻoe ke nīnau i kou nū hou waiwai ponoī . Ke kīkāmū ʻoe inā maoli nō he limahana FEMA, e ʻoki i ke kelepona a kāhea iā Laina Kōkua FEMA ma  800-621-3362 a hōʻike i ka hanana.

Nā Mea Kūkulu Hale     

• ʻAʻole ʻae ā hoʻolimalima o FEMA i kekahi mea kūkulu hale ke kūkulu hou aiʻole ʻāpono i nā pāhonohono.  Ke kuleana hoʻokahi o he mea mākaʻi hale o FEMA ke nānā i ka pohō. 
• I nā manawa a pau, e hoʻolimalima he wilikī, he kaha kiʻi hale, ā he hana mākaʻi hale o ke aupuni ke nānā i kou hale. E hoʻopōʻino hou paha he mea kūkulu hale pono ʻole i kou hale ke hoʻonui i kona hana.
• Ke kīkāmū ʻoe, e hōʻike i ka hana hoʻohuoi i ka mākaʻi ʻoneʻi. 

Nā Noi Manawaleʻa Ma Hope o ka Pōʻino 

• E mākilo paha nā poʻe hoʻopunipuni i ke kōkua nō nā kānaka hoʻopā i ka pōʻino ma ke kelepona, lekauila, leka pepa ā hulina alo. 
• Hōʻioa ʻiʻo nā noi manawaleʻa kūʻpono: 
  • Noi i ka inoa, wahi noho, helu kelepona a pūnaewele o ka hui manawaleʻa. Ā laila, e kelepona aku i ka hui manawaleʻa ke hōʻoia inā ka mea noi ana ua he limahana ā he mea ʻaʻa. 
  • Mai uku me ke kālā kūʻike ā ke kālā kikohoʻe.
  • Ke pono, e noi i kekahi palapala hoʻohaka me ka inoa, wahi noho, helu kelepona a pūnaewele o ka hui manawaleʻa. 

E Hōʻike i nā ʻAihue, Hoʻopunipuni, a ʻAihue Pikoʻu 

• Ke manaʻo ʻoe, hoʻopunipuni ā ʻaihue pikoʻu paha ʻia ʻoe iho aiʻole kekahi hoaʻaloha ā ʻohana, e haʻi koke i Ke Keʻena Mākaʻi o Maui ma 808-244-6400. Hiki pū nā poʻe kūʻai mai mea ke hōʻuna aku kekahi leka kumu hoʻopiʻi me Ke Keʻena ʻOihana Kālepa ma 808-587-4272 (ke koho 7).
• Ke hoʻohuoi paha ʻoe i ka hoʻopunipuni pili i ke kōkua pōino aiʻole ke loaʻa iā ʻoe i ka ʻike o ka hoʻpunipuni, puhō, hana pono ʻole, e hōʻike i ka Hui Noiʻi ʻAihue o FEMA ma FEMA-OCSO-Tipline@fema.dhs.govā kāhea i 866-223-0814.
• Hiki hoʻi ia ʻoe ke hōʻike aku i ka hoʻopunipuni i http://www.oig.dhs.gov/, i ke Keʻena o ka Mākaʻi Kenelala o Ka Mahele o Maluhia Kulaiwiai ʻole i ka Laina ʻAihue o ka Mahele o Kaulike i 866-720-5721 
• E ʻike hou mau i nā ʻano hoʻopunipuni laha a kipa i ka pūnaewele o ka Federal Trade Commission o Hōʻalo a hōʻike i nā hana hoʻopunipuni.
• Ke kīkāmū ʻoe i ka ʻaihue pikoʻu, e kipa i  Consumer.ftc.gov/features/identity-theft.

No ka ʻike hou loa pili i ka hana palekana i Maui ma hope o nā ahi, e kipa i mauicounty.gov a me fema.gov/disaster/4724. E hāhai i @FEMARegion9 ma Twitter a me facebook.com/fema.