DAGITI NAKALASAT KET SUMREK MANEN ITI SONA TI NAPUORAN, TI MAYSA NGA
ESKUELAAN KET NAIPLANO KEN MAYSA A KAYO TI AGTUBO IDIAY LĀHAINĀ
[https://www.fema.gov/ilo/press-release/20231012/survivors-re-enter-burn-zone-school-planned-and-tree-grows-lahaina]


Release Date: 
Oktubre 12, 2023 

LĀHAINĀ, HAWAI ʻ I – Bayat ti panaglukat manen daytoy nga ili
kadagiti annakna a lallaki ken babbai, kaaduan ti simmangpet a
nagparis para iti gundaway nga agpakada ken mangsukimat kadagiti dapo.

Naannad ti pannakaorkestra ti iseserrek manen dagiti umili ken
makinkukua iti negosio iti nauram a lugar. Sumaruno dayta kadagiti
nainget a panagregget ti E.U. Ket ti proseso ti iseserrek manen ket
umun-una ngem ti kontribusion ti US Army Corps of Engineers kadagita a
panagregget babaen ti panangikkat kadagiti rugit a nadadael gapu iti
uram manipud kadagiti pribado a sanikua.

“Narigat ken in-inut a proseso ngem kasapulan ti panaggaraw a
buyogen ti panangaywan tapno umabante ti panagimbag,” kinuna ni FEMA
Region 9 Regional Administrator Robert J. Fenton, a mangidadaulo iti
federal response and recovery operation. “Kayatmi ti agbalin a
sensitibo ken respetuen dagidiay nakaro ti napukawna.”

Dagiti lokal, estado ken pederal nga opisial, nga agtartrabaho a
makitinnulong kadagiti organisasion a naibatay iti komunidad, ket
mapan iti naisangsangayan a panagregget tapno masalaknibanda dagiti
agsubsubli nga agnanaed iti Lāhainā, nga adu kadakuada ti
agladladingit pay laeng ken agpapaimbag manipud kadagiti uram.

Masapul ti permit para kadagiti naituding a re-entry zones. Ti
salun-at ken kinatalged ti kangrunaan iti panunot idi nalukatan ti
umuna a sona, maysa a lugar iti igid ti Kaniau Road, idi Sept. 25.
Naiturongda iti sanikuada babaen kadagiti golf cart, dagiti nakalasat
iti uram iti kabakiran idi Agosto 8 ket naitukon kadagiti naka-hood,
puraw a maibelleng a jumpsuit, protective gloves ken respirator tapno
mai-insulate dagitoy manipud iti aniaman a dapo ken rugit nga addaan
kadagiti napeggad a materiales.

Dagidiay nangpili a saan nga agkawes kadagiti mangsalaknib a terno ket
nakatakderda iti kalsada ken nangiturong kadagiti boluntario manipud
iti Southern Baptist Disaster Relief wenno Samaritan’s Purse a
mangsukimat kadagiti dapo para kadakuada. Adda met dagiti medical ken
panangtaripato iti salun-at ti kababalin staff tapno mangitukon iti
suporta. Bayat ti ipapanaw dagiti umili, adda lua dagiti matada.

Uray babaen ti ut-ot ken naburak a pedaso, agparang dagiti pagilasinan
ti panagimbag iti intero a Maui ken iti labesna. Ginasut a milion a
doliar ti naibukbok a pilantropiko a kari ken donasion.Inkeddeng ti
Hawai ʻ i Gov. Josh Green ti Okt. 8 kas petsa a nangrugi ti
panaglukat ti Maui manen iti turismo nga addaan namnama a sumaruno
dagiti trabaho. Ket dagiti espesialista ti FEMA ket ngimmato iti
intero a Maui ken O ʻ ahu, a simmarungkar iti nasurok nga 6,200 a
pagtaengan tapno masigurado nga amin a maikari a nakalasat, agraman
dagidiay temporario nga immakar, ket addaan iti gundaway nga agaplikar
para iti tulong ti FEMA iti didigra.

MANIPUD IDI OKT. 11 , inaprobaran ti FEMA ken ti US Small Business
Administration ti NASUROK A $195.9 MILION a pederal a tulong para
kadagiti maikari nga umili ti Maui ken negosio a naapektaran iti uram
iti kabakiran. Karaman iti dayta a bilang ti $165.1 MILION a napaut,
nababa ti interesna a pautang iti didigra ti SBA para kadagiti
makinkukua iti pagtaengan, agpapaabang ken negosio, ken nasurok
a $30.8 MILION a tulong ti FEMA para iti nasurok nga 6,300 a
sangakabbalayan iti Maui County tapno maibangon manen wenno matarimaan
dagiti pagtaenganda. Nairaman iti dagup ti FEMA ti nasurok a $14.6
MILION para iti tulong iti balay ken $16.1 MILION a mangsaklaw iti
dadduma pay a gastos a mainaig iti didigra kas kadagiti medical bills,
kritikal a kasapulan, personal a sanikua ken pannakatarimaan wenno
pannakasukat dagiti lugan.

Maysa nga addang iti panagimbag a mabalin a makaay-ayo kadagiti
estudiante iti grade-school, dagiti nagannak ken guardianda ket ti
natibker a panagrang-ay a maar-aramid nga agturong iti temporario a
pannakasukat ti King Kamehameha III Elementary School, a nadadael gapu
kadagiti uram. Inikkan ti FEMA ti Corps dagiti Inheniero a mangdisenio
ken mangimaton iti pannakaipasdek ti temporary school campus babaen ti
pannakitinnulong ti Hawai ʻ i Department of Education. Agtultuloy a
suportaran ti FEMA ken dagiti federal partners-na ti estado ken county
bayat ti panagtrabahoda nga agturong iti permanente a solusion para
kadagiti ubbing nga ageskuela ti West Maui.

Kabayatanna, nangipaay ti American Red Cross iti $11.3 MILION a
pinansial a tulong tapno matulongan dagiti nakalasat nga addaan iti
dagus a kasapulan agraman dagiti nasken a kas iti taraon; dagiti agas;
transportasion; pannakasukat dagiti nalagda a medikal nga alikamen kas
kadagiti makina a CPAP; kasapulan iti balay ken kawes. Nangipaay met
ti organisasion ITI $44,000 a gastos iti panagbiahe iti 23 a
pamilia.

Iti napigsa a panagregget, ti Nalabaga a Krus ket nangala ti
mangidaulo nga akem iti panagkoordinar ti emerhensia a balay iti
Kondado ti Maui. Ti county, ti Red Cross ken sumagmamano a pribado nga
organisasion ket makikadua iti Konseho para iti Panagrang-ay dagiti
Katutubo a Hawaii iti Programa ti Suporta ti Balay ti Mangsangaili,
maysa a panagregget tapno dagiti lokal nga umili ket manglukat
kadagiti agdama a pagtaenganda, reserba a kuarto wenno rental units
tapno pagtaengan dagiti nakalasat. Ti programa ti piloto ket agbayad
kadagiti makinkukua iti sanikua iti $375 para iti tunggal tao a
nasangaili – wenno maximum a $1,500 iti binulan agingga iti innem a
bulan. Ti panggep ket agtalinaed a sangsangkamaysa dagiti pamilia ken
gagayyem ken asideg kadagiti pagadalan, simbaan ken pagtagilakuanda.

Ti FEMA ket addaan iti dua a kanayonan a kita ti temporario a balay
para kadagiti aplikante ti Maui County FEMA. Iti sidong ti programa a
Direkta a Panagpaabang, agbayad ti FEMA tapno maabangan dagiti
residensial a sanikua nga usaren dagiti nakalasat. Iti programa a
Multi-Family Lease and Repair, iyurnos ti FEMA ti panangtarimaan
kadagiti pagtaengan dagiti makinkukua iti adu a pamilia a kasukat ti
umanamong dagiti makinkukua a mangbalay kadagiti kualipikado nga
aplikante. Ti Kondado ti Maui, ti Estado ti Hawai ʻ i, FEMA ken ti
pribado a sektor ket aktibo nga agsapsapul kadagiti makinkukua
kadagiti rental units a maibagay kadagiti pamilia ken indibidual para
iti agpada a programa.

Kas paset ti narigat a tukad ti panagsubli, suportaran ti Corps of
Engineers ti Maui County iti panagreggetna a mangurnong kadagiti porma
ti right-of-entry manipud kadagiti pribado a makinkukua iti sanikua
sakbay a mangrugi ti panangikkat kadagiti rugit ti uram. Kabayatanna,
ti Ahensia ti Pannakasalaknib ti Aglawlaw ket mangbanbantay iti
kalidad ti angin, mangipapaay iti teknikal a tulong para iti
panangtingiting kadagiti sistema ti danum ti publiko, ken panangikkat
kadagiti napeggad a material manipud kadagiti nauram a pagtaengan a
sanikua babaen ti tulong ken panangiwanwan dagiti kultural a monitor a
nakabase idiay Lāhainā. Natingiting ken inikkaten ti EPA dagiti
napeggad a materiales manipud iti dandani 1,100 a sanikua.

No dagupenna, nangipaulog ti FEMA iti 72 a mision nga annongen
kadagiti pederal nga ahensia a naayaban a tumulong kalpasan dagiti
uram iti kabakiran. Idi Okt. 9, nasurok a $510 MILION TI OBLIGASION
TI FEMA para iti dayta a trabaho. Iti dayta a gatad, nasurok
a $492.7 MILION ti obligado para iti direkta a pederal a tulong a
kiniddaw ti estado. Kaaduan iti dayta a pondo – agarup $400
MILION – ket napan para iti trabaho nga inaramid ti Corps of
Engineers. Sabali pay a $17.3 MILION ti obligado para iti suporta ti
pederal nga operasion ti FEMA.

Maawis dagiti nakalasat a mangplano a mangtarimaan kadagiti nadadael a
pagtaenganda a makipagkita kadagiti espesialista ti FEMA iti hazard
mitigation, a sumarsarungkar kadagiti home-improvement stores iti Maui
tapno ibinglayda dagiti tips ken teknik iti panagibangon.

Ket kadagiti saan pay a nagaplay iti FEMA disaster assistance, adda
pay laeng tiempo. Addaanka agingga ITI HUEBES, NOB. 9, nga agaplikar
iti FEMA para iti indibidual a tulong ken iti US Small Business
Administration para iti disaster loan para iti pisikal a pannakadadael
ti sanikua. Para iti ad-adu pay nga impormasion maipapan kadagiti
wagas ti panagaplay, bisitaen ti fema.gov/disaster/4724 
[https://www.fema.gov/disaster/4724].

Bayat nga umakar ti panagimbag iti maikatlo a bulanna, ti nasukatan a
panagrang-ay ti nagadu a mision a mangsungbat ket mangiladawan iti
kadakkel dagiti karit.

Kaskasdi maysa a pagilasinan ti namnama ti naggapu iti nalatak a 150
ti tawenna a kayo a banyan ni Lāhainā, a naipagarup a kadakkelan iti
kitana idiay Estados Unidos. Ti patpatgen nga 60-pie ti katayagna a
pagilasinan, a nakatakder iti sentro ti siudad iti asideg ti daan a
korte, ket nakaro a nadadael gapu iti gil-ayab. Agtugaw dagiti nauram
a bulbulong a nakuskos iti init ken nasunog dagiti adu a puonna.
Dagiti umili ken boluntario nga arborista ti mangtartaraken iti dayta
nga agsubli iti biag, nga inaldaw a sibugan dayta ken agasan iti
nabaknang iti sustansia a compost.

Sumagmamano a lawas ti napalabas, nagputok dagiti baro a panagtubo iti
aglawlaw dagiti puon ket bimtak dagiti bunggoy dagiti naraniag a berde
a bulong iti nadadael gapu iti apuy a canopy a mangsaklaw iti agarup
kagudua nga ektaria.

Para iti kaudian nga impormasion kadagiti panagregget a mangpaimbag
iti uram iti kabakiran ti Maui, bisitaen ti mauicounty.gov 
[https://www.mauicounty.gov/], mauirecovers.org
[https://www.mauirecovers.org/]ken fema.gov/disaster/4724 .
[https://www.fema.gov/disaster/4724] Suroten ti FEMA iti social
media: @FEMARegion9 
[https://twitter.com/femaregion9]ken facebook.com/babai nga 
[http://www.facebook.com/fema].